Hukukumuzda sözleşmelerin pek çok çeşidi vardır. Genel düzenlenen sabit sözleşmelerin dışında bir de özel olarak düzenlenmesi öngörülen sözleşmeler vardır. Bu sözleşmelere örnek olarak Miras Taksim Sözleşmesi verilebilir.
Miras Hukuku alanında karşımıza çıkan bu sözleşme halk arasında pek bilinmeyen fakat uygulamada önem arz eden bir sözleşme türüdür.
Miras Taksim Sözleşmesi Nedir?
Peki, miras taksim sözleşmesi nedir? Mirasçıların kendilerine kalan miras üzerinde nasıl tasarruf edebileceklerine yönelik hazırladıkları sözleşmeye miras taksim sözleşmesi denir. Bu sözleşme; mirasçıların toplam miras üzerinde hakları doğrultusunda birbirleri arasında nasıl paylaşılması gerektiğini düzenler.
Miras Taksim Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Şimdi, Miras taksim sözleşmesi nasıl yapılır, konusuna değinelim. Öncelikle miras taksim sözleşmesini amacından saptırmadan hazırlamak gerekir. Miras taksim sözleşmesinin amacı mirasçıların hak kazandıkları miras üzerinde paylarının nasıl ve ne şekilde paylaştırılacağına karar verilmesidir. Dolayısıyla tüm mirasçıların ortak irade ile bu sözleşmeyi hazırlaması gerekir.
Katılan tüm yasal mirasçıların hazırlanan sözleşmeye onay verdikten sonrası yazılı şekilde yapılan sözleşmeyi imzalamaları gerekir. Eğer katılan yasal mirasçılardan birinin bile hazırlanan işbu sözleşmeye onay vermezse sözleşme kurulamaz.
Ayrıca bu sözleşme mirasçıların miras bırakanın ölümünden sonra hazırlamaları gerekir. Eğer mirasçılar miras bırakanın yaşadığı sırada bu sözleşmeyi yaparak miras paylaştırma da bulunurlarsa hukuken işbu sözleşme geçersiz olur.
Yine belirtmek gerekir ki miras taksim sözleşmesinin yapılabilmesi için mirasçılar üzerinde mirasın paylaştırılmamış olması gerekir. Daha önceden miras bırakılan malvarlıkları yasal mirasçılar üzerinde paylaştırılmış ise bundan sonra mirasçılar bir araya gelerek tekrardan bir paylaştırma amacıyla bu sözleşmeyi hazırlayamazlar.
Yapılan mirasta taksim sözleşmesinin resmi olarak yapılma zorunluluğu yoktur. Yazılı olarak yapılması yeterlidir. Herhangi bir resmi kurum tarafından yapılması veya onaylatılmasına gerek yoktur. Bu durumun tek istisnası vardır. Eğer miras gayrimenkul ise taşınmazların noter tarafından tescil edilmesi gerekir.
Miras taksim sözleşmesinin ne olduğunu ve nasıl yapıldığını da belirttikten sonra bu sözleşmenin sonuçlarından da bahsetmek gerekir.
Miras Taksim Sözleşmesinin Sonuçları Nelerdir?
Mirasçıların ortak irade ile sözleşmeyi hazırlamaları gerektiğini belirttik. Peki sözleşmenin imzalanıp tamamlandıktan sonra mirasçıların birbirine karşı sorumlulukları ne olacaktır?
Her bir mirasçı yaptıkları bu sözleşme uyarınca paylarına düşen malvarlığına ilişkin birbirlerine karşı satım hükümlerince sorumludurlar.
Miras taksim sözleşmesinin yapılmasıyla ortaya çıkan ilk sonuç; bu sözleşme uyarınca paylaşma sonrası mirasçılara kendi paylarını isteme hakkı verir. Mirasçıların birbirlerine karşı sorumlulukları taşınırlar da teslim ile taşınmazlarda da tescilin yapılması ile sona erer. Malvarlığı üzerindeki teslim ve tescil ile paylaşımın yapılmasından sonra malvarlığı üzerindeki iştirak halindeki mülkiyet bozulur.
Mirasçılar aralarında yaptıkları işbu sözleşmeden dolayı ödemekle yükümlü oldukları borçları zamanında ödemek ve kararlaştırılan edimi birbirlerine karşı ifa etmek zorundadırlar. Aksi durumda taşınır mallarda teslim edilmeyen taşınmaz mallarda da tescil edilmeyen durumlarda karşı taraf olan diğer mirasçının dava açma hakkı saklı kalır.
Fakat sadece mirasçıların teslim ve tescil işlemlerini yapmalarıyla da birbirlerine karşı sorumlulukları tamamen ortadan kalkmaz. Şöyle ki; mirasçının kendi payına düşen mal üzerinde ayıp olması yine sorumluluğun devam ettiğini gösterir veya payına düşen malın 3. kişi tarafından alıkonulması durumunda da mirasçıların birbirlerine karşı sorumlulukları devam eder.
Sözleşmenin bir diğer sonucu ise mirasçıların tereke üzerindeki borçlardan müteselsilen sorumlu olmalarıdır. Mirasçılar tereke üzerindeki borçlara karşı kendilerine başvuran alacaklıya borcu ödedikten sonra ilgili mirasçıya yapılan bu sözleşme uyarınca ödediği borç miktarı tutarında rücu etme hakkı vardır. Yani tereke alacaklısı mirasçılardan herhangi birine alacağını tahsil etmek için başvurabilir. Başvurması üzerine borcu kapatan mirasçıda aralarında yaptıkları miras taksim sözleşmesinde hüküm varsa bunun bir sonucu olarak diğer mirasçılara rücu etme hakkını kullanabilir.
Miras Taksim Sözleşmesi Zamanaşımı
Bu müteselsilen sorumlulukları mirasçıların miras taksim sözleşmesi uyarınca paylaşımın gerçekleştiği tarihten itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Aynı zamanda müeccel borçlarda da muacceliyet tarihinden itibaren yine 5 yıllık zamanaşımı süresi öngörülmüştür.
Eğer yasal mirasçılar miras üzerinde paylarının nasıl ve ne şekilde paylaştırılacağına karar veremezlerse paylaşımın mahkeme tarafından yapılması için hukuki yollara başvurabilirler. Bu hukuki yol olarak karşımıza miras taksim davası çıkmaktadır.
Miras Taksim Davası Nedir?
Peki, miras taksim davası nedir? Kural olarak yasal mirasçılar daha hızlı kolay olarak miras paylaşımını miras taksim sözleşmesi hazırlayarak yapabilirler. Ancak bu her zaman mümkün olmayabilir. Zira her mirasçı aynı ortak iradeye sahip olmayabilir. İşte bu durumda yasal mirasçılara tanınan bir diğer hak miras taksim davasını açma hakkıdır. Bu dava ile yine mirastaki yasal paylarının bu sefer kendi aralarında kararlaştırdıkları şekilde değil mahkemenin kararıyla paylaşımı gerçekleştirilmesi amaçlanır.
Bu davanın miras bırakanın son yerleşim yerinde bulunan Sulh Hukuk Mahkemelerinde açılması gerekir.
Davayı açacak mirasçı davada davalı sıfatında yer alması için diğer tüm mirasçıları belirtmek zorundadır. Nitekim davanın açılmasındaki amaç mirasçının kendi payını alması değil tüm miras üzerinde paylaşımın sağlanmasıdır. Dolayısıyla tüm mirasçıların davaya dahil edilmesi zorunludur.
Ayrıca; miras taksim sözleşmesi örneği, miras taksim sözleşmesi şekil şartı, miras taksim sözleşmesinin tapuya tescili, miras taksim sözleşmesinin iptali, miras taksim sözleşmesi Yargıtay kararı gibi ve benzeri konularda da hukuk büromuzla iletişime geçerek miras avukatımızla görüşebilirsiniz ve daha detaylı bilgi alabilirsiniz.