Senet ve çek gerek ticari ilişkilerde gerekse borç ilişkilerinde sıklıkla kullanılan kıymetli evraklardır. Özellikle senet bir takım geçerlilik koşullarını barındırması halinde kolaylıkla tanzim edilebilir ve vade tarihinde tahsili için icra işlemi başlatılabilir. Bir kıymetli evrakın senet vasfına haiz olabilmesi için barındırması gereken zorunlu unsurları yazımızda inceleyebilirsiniz. İşte ödenmeyen senet tahsilatı hakkında bilgiler.
Ödememe Protestosu
Vadesi gelmiş olan bir senet vade tarihinde ödenmez ise bu durum ödeme protestosu denilen bir tür ihtarname ile tespit edilecektir. Ödememe protestosunun ödeme yani vade tarihinden sonraki 2 iş günü içerisinde gönderilmesi gerekir. Protesto noterler aracılığı ile gönderilecektir. Bu evrakın gönderilmesinin amacı senedin vade tarihinin geçtiğini ve bu nedenle de ödeme yapılmayan her gün için faiz işletileceğini bildirmektir. Protesto edilmeyen senetler için faiz işletmek mümkün olmayacaktır. Uygulamada genelde protesto işlemleri için senet alacaklısının senedini bankaya teslim ettiği ve bu işlemin bankalar aracılığı ile takip edildiği görülmektedir.
Ödenmeyen Senet İçin İcra Takibi
Vade tarihi gelmesine rağmen senedin ödenmemesi durumunda kambiyo senetlerine özgü takip yolu ile icra işlemleri başlatılabilir. Bunun için senette yetki kuralı belirlenmişse bu yerde, belirlenmemişse borçlunun ikametgahının bulunduğu yerde, senetteki ödeme yerinde veya ödeme yeri yoksa düzenleme yerindeki icra müdürlüğünde senedin tahsili için icra takibi başlatılabilecektir.
İcra müdürlüğünce düzenlenen ödeme emrinin borçluya tebliğ edilmesinden itibaren 10 gün içerisinde borçlu, icra mahkemesine başvurarak senede ilişkin itirazı olması halinde dava açabilecektir. Ancak yapılacak olan itiraz, icra takibini kendiliğinden durdurmaz. 10 günlük sürenin sonunda alacaklı haciz işlemlerini uygulayabilecektir. Bu durumda varsa borçlunun taşınır ve taşınmaz mallarına haciz kaydı düşülebilecek ve belirlenen adreslerde fiili haciz işlemleri uygulanabilecektir. Senedin tahsili amacıyla başlatılacak icra takiplerinde alacağınızı en kısa sürede ve en iyi şekilde tahsil edebilmek için icra hukuk alanında uzman ve senet takibinde tecrübeli bir avukat ile ilerlemeniz sizin açınızdan faydalı olacaktır.
Ödenmeyen Senet İçin İhtiyati Haciz Kararı Alınabilir mi?
İhtiyati haciz, bir para borcu için yetkili ve görevli Mahkemelerden alınabilecek geçici el koyma imkanı sağlayan bir hukuki yoldur. Senedin vadesi gelmesine karşın ödenmemesi durumunda Mahkemeden ihtiyati haciz kararı alınarak borçlunun mal kaçırmasına en olunabilir. Bu durumda mahkeme senet bedeline göre %15-20 civarında bir teminatın ödenmesi halinde ihtiyati haciz kararı vererek 10 günlük kesinleşme süresi beklenmeksizin takip kesinleşene kadar geçici olarak borçlunun mal varlığı değerlerinin haczedilmesine imkan tanıyabilir. Alınan ihtiyati haciz kararının uygulanması ve ödenmeyen senet için icra işlemlerinin yapılması uzmanlık isteyen konulardır. Hak kaybı yaşamamak adına bu tarz durumlarda icra hukukunda uzman bir avukat ile çalışmak gerekecektir.
Senetler Ne Kadar Süre Geçerlidir?
Ödeme tarihi itibariyle 3 yıllık sürenin geçmesinin ardından senet, kıymetli evrak niteliğini yitirmektedir. Bu durumda yukarıda belirttiğimiz şekilde icra takibi yapılması yahut ihtiyati haciz kararı alınması mümkün olmayacaktır. Ancak sürenin geçmesi halinde senet adi yazılı bir borç ikrarı niteliği taşımaya devam eder. Bu durumda ilamsız icra takibi yapılarak para borcunun bulunduğunun ispat edilmesi gerekir.
Senedini Ödemeyen Kişiye Hapis Cezası Verilir mi?
Senet bedelinin ödenmemesi halinde borçlu için bir hapis cezası yaptırımı uygulanmaz. Ancak haciz işlemleri devam ederken borçlu icra dosyasına icra taahhüdü verir ancak taahhüt ettiği tarihlerde borcunu ödemezse taahhüdü ihlal suçu oluşur. Bu durumda alacaklı icra ceza mahkemesine yapacağı şikayet ile borçlunun hapis cezası almasını sağlayabilir.
Ayrıca senet tahsilatı nasıl yapılır, senet tahsilatı yapan bankalar, senet tahsilatı yapan firmalar, senet tahsilatı nereden yapılır gibi sorularla ilgili ve bunlar gibi konularda daha fazla bilgi almak için hukuk büromuzun avukatlarıyla görüşerek danışmanlık hizmeti alabilirsiniz. Hukuk büromuzun Instagram adresini de takip edebilirsiniz.