Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası Nedir?
Eski adı ile izale-i şüyu ve yeni adıyla ortaklığın giderilmesi davaları, paylı (müşterek) ya da elbirliği (iştirak halinde) ile mülkiyete konu olan gayrimenkul veya arsa bunların dışında ise taşınır mallar için de ortaklar arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip bireysel mülkiyete geçmeyi sağlayan karşılıklı dava türü olarak nitelendirilmiştir.
Ortak Mülkiyet Nedir?
Birden çok kişinin taşınır veya taşınmaz nitelikteki aynı mal üzerinde maddi şekilde bölünmemiş paylara malik olmaları anlamına gelen mülkiyet türü, paylı mülkiyet olarak karşımıza çıkmaktadır. Bahsedilen mülkiyet biçiminde aksi kararlaştırılmadıkça bütün ortakların payları eşit sayılır.
Elbirliği İle Mülkiyet Nedir?
Söz konusu mülkiyet türü Medeni Kanunun 701. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında “Kanun veya kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mallara birlikte malik olanların mülkiyeti, elbirliği mülkiyetidir. Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır” şeklinde hüküm altına alınmıştır.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Ortakların Talepleri Nelerdir?
- Ortaklığın Satış Sureti İle Giderilmesi
- Ortaklığın Kat Mülkiyeti Kurulması Suretiyle Giderilmesi
- Ortaklığın Aynen Taksim Suretiyle Giderilmesi
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme Hangisidir?
Bir davanın hangi Mahkemede açılıp takip edileceği hususu 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda düzenlenmiştir. Buna göre öncelikle ortaklığın giderilmesi davası için Sulh Hukuk Mahkemelerini görevli olduğu bilinmelidir. Davanın Sulh Hukuk Mahkemesinde açılmaması halinde dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesine karar verilecektir. Yine aynı kanun gereği yetkili mahkeme ise dava konusu olan taşınmazlardan birinin bulunduğu yer mahkemesidir.
Örneğin dava konusu taşınmazın Bakırköy-Zeytinburnu’nda olması halinde davaya bakacak görevli ve yetkili mahkeme Bakırköy Sulh Hukuk Mahkemeleridir.
Ortaklığın Giderilmesinin Aynen Taksim Şeklinde Giderilmesi Nedir?
Ortaklığın giderilmesi davasında tarafların anlaşamaması halinde, TMK md. 699 gereğince taraflardan birinin ortaklığın giderilmesinin aynen taksim şeklinde yapılmasını istemesi durumunda hakim tarafından aynen taksimin mümkün olup olmadığı incelenecektir. TMK md. 699/2 gereğince “Paylaşma biçiminde uyuşma sağlanamazsa, paydaşlardan birinin istemi üzerine hakim, malın aynen bölünerek paylaştırılmasına, bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi hâlinde eksik değerdeki parçaya para eklenerek denkleştirme sağlanmasına karar verir.”
Aynen taksim şeklinde ortaklığın giderilebilmesi için taşınmazların boyutu, niteliği, taraf sayısı, imar durumları ve diğer tüm özellikler incelenir.
Ortaklığın Giderilmesinin Satış Suretiyle Yapılması
Taşınmazın aynen taksimi mümkün değilse yahut taraflardan hiçbiri aynen taksim istememişse artık ortaklık satış yöntemi ile giderilir.
Taşınmazın Satışı Açılan Bu Dava İle Mi Giderilir?
Taşınmazın satışı açılan ortaklığın giderilmesi davasında yapılmaz. Satış memurluğu ya da icra dairesi aracılığıyla taşınmaz satılarak ortaklık giderilir. TMK md. 699/3 gereğince “Bölme istemi durum ve koşullara uygun görülmezse ve özellikle paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa, açık artırmayla satışa hükmolunur. Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşların rızasına bağlıdır.”
Ortaklığın Giderilmesi Davaları Ne Kadar Sürer?
Taraf sayısı ve dosyanın niteliği burada önemlidir. Yaklaşık olarak 10-12 ay içerisinde sonuçlanan ancak durum gereği değişiklik gösteren dava türüdür. Önemle belirtmek gerekir ki, dosyada tarafların çok fazla olması ya da taşınmazlarla ilgili farklı iddialarda bulunulması durumunda bu süreç çok daha uzun sürebilir.
Ortaklığın Giderilmesi Davası Hangi Durumlarda Açılır?
Örneğin miras olarak dört kardeşe bırakılan gayrimenkulün kardeşler arasındaki anlaşmazlık nedeniyle ortak taşınmazları hakkında bir konuda karar veremezlerse mahkemeden ortaklığın giderilmesini isteyebilirler. Bu durumda devlet aracılığıyla mülk ilan yoluyla satışa çıkarılır ve satış bedeli paydaşlar arasında paylaştırılır.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Ücret Nedir?
Ortaklığın giderilmesi davası da pek tabii harca tabi olan dava türlerindendir. Davayı açmış olan paydaş dava harcını ve mahkeme giderlerini davanın başında ödemek zorunda kalsa dahi davanın sonuna gelindiğinde mahkeme giderlerinin ve beraberinde avukatlık ücretlerinin payları oranında taraflara yükletileceği bilinmelidir. Ortaklığın giderilmesi davasında dava sonunda bir kazanan veya bir kaybeden olmaz, davaya taraf olan herkes dava sonucundan aynı biçimde etkilenecektir.
Muhdesatın Aidiyeti Nedir?
Ortaklığın giderilmesi davasına konu olan taşınmaz üzerindeki yapılarda hak iddia edilmesi durumudur. Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası ile davayı açan taraf, muhdesatın kendisi tarafından meydana getirildiğini veya muhdesatın kendisine ait olduğunu mahkeme kararı ile tespit edecektir.
16 yorum
ahmet payat
annemle %50 ortakli daire almistik, alimdan birmuddet sonra annem alzaymer oldu,kardeslerlede problemlerim var. ortakligi bitirme davasi oldugunu ogrendim.mahkeme yoluyla satis yapilip ayrilma. boyle bir durumda, diger payi ben alabilirmiyim? ev 150000tl civarinda degeri,ama bendeki yaritapuda 20000tl. deger yazilmis. kaybim veya kazancim olurmu? olursa ne olur? tesekkurler.
Melda Merve Tekcan
Ortaklığın giderilmesi davası açılarak taşınmazın satılacak olması halinde açık artırmaya girerek payınızı alma şansınız olabilir. Dava ile taşınmazın satılması halinde tapuda değerin düşük gösterilmesi önem arz etmez Mahkeme bilirkişi marifeti ile emsal ücretleri araştıracaktır.
Barbaros
Merhaba
Babadan kalma bir tarlamız var 6 kişiyiz anne 2 pay. Mirasçılar olarak anlaşamıyoruz ve bir hissedar olarak izale-i suyu davası açıp tarlayı satın almak istiyorum. Anneminde iki payı olduğundan yani onuda satın almam gerektiğinden tarlanın tek sahibi olduğum zaman diğer kardeşlerin anneden doğacak saklı payı olur mu? Açık artırma ile satılacak ve bir muvazaa olmayacak diye düşünüyorum tarlanın tek parça olması gerektiğinden.
Melda Merve Tekcan
Merhaba,
Ortaklığın giderilmesi davası ile satın almanız halinde saklı pay söz konusu olmaz.
Halil İbrahim simsar
Merhaba bizim 3 ortaklı bir iş yerimi var ortaklardan biri satmak istiyor ve ortaklığın satış yolu ile giderilmesi için dava açmış bu durumda biz bu iş yerini diğer ortakla beraber açık artırmada alabilir miyiz. Ve iş yerine biçilecek değer normal piyasa değerine göre nasıl oluyor?
Melda Merve Tekcan
Merhaba,
Bilirkişi değerlendirmesi neticesinde değer tespiti yapılacaktır. Açık artırmaya katılabilirsiniz en yüksek teklifi verecek olursanız hisseyi satın alabilirsiniz.
Ferdi Kaymaz
Mrhblr Hocam bizim izaleyi şuyu davamız devam ediyor ne kadar zaman zarfında netice alınabiliyor bununla ilgili bilgi verebilirmisiniz ilk duruşma 14.05.2019 da yapılmıştı 03.02.2020 tarihinde davalılar itiraz Haklarını kullandılar, Şu andada Hakime Hanımın karara bağlaması bekleniyor dediler ne kadar uzatabiliyor Hakimler tam anlayamadığımız durumlar aydinlatabilirseniz memnun oluruz İyi çalışmalar diliyorum Şimdiden Çok Teşekkürler Saygılarımla
Melda Merve Tekcan
Merhaba,
Yargılama süreleri dosyanın aşamasına ve mahkemenin yoğunluğuna göre değişebilir. Dosyanızda bir avukat var ise kendisinden detaylı bilgi alabilirsiniz.
Serdar
İyi akşamlar dedemizden kalan miras malları var bunlardan bir kısmı şu şekilde 7000 mt 850 metre ve 3000 mt dayimlar dedem ve ananem ölünce 7000 benim 3000 benim dediler anneme de 850 verdiler tapuyu bolmeyelim hisseli olmasin dediler biz de kabul etmedik şimdi bize 850 mt yer dışında ekmemize izin vermiyor git mahkemeye diyor şimdiki kavgamizda bunlar iki kız iki erkek büyük kardeş ben diğer iki kardeşimden hisselerini bana verecekler diye söz aldım diyor yani 7 binlik uerin 3 hissesi benim diyor diğer erkek kardeste 3 binlik yerin 3 hissesi benim diyor dedem ölmeden en küçük kız kardeşe De ev yaptırdı ve bağ verdi sana sadece 850 mt diyor yani bu 3 kardeş anlaştı bizi disliyor git mahkeme ye diyor acaba biz şimdi mahkemeye versek haklı cikarmiuiz nasıl bir yol izleye biliriz mahkeme de izali suuur yaptirsak bu 3 kardeş anlaştı diye bizi dislarlar mi yani kanun önünde onlar haklı cikarmi
Melda Merve Tekcan
Merhaba,
Fiziken yapılan paylaşım önem arz etmez. Bu yerin paylaşımını yapmak için ortaklığın giderilmesi davası açıp satılarak parasının paylaşılmasını veya aynen taksim edilmesini mahkemeden talep etmek mümkün.
Serdar
Mahkemeye aynen Taksim için basvurunca şöyle bir sorun cikarmi bu arazinjn bir bölümü kayalık alan da kalıyor yanı aynen tkasim mümkün olmaya bilir yaklaşık bir miktarda bölünüp kalana para verilme söz konusu olurmu
Melda Merve Tekcan
Bu durumda yer aynen taksime uygun olmadığı için satış yolu ile ortaklık giderilecektir.
Serdar
Peki avukat hanım bunlar 3 kardeş anlaştığı için bunlardan büyük olan ben son 1 hisseyide alıyım diye bilirmi yoksa ihale usulü mu satış yapılır 3 kişiye karşı biz tek kalıyoruz sizce biz ne yapmalıyız ne önerirsiniz bize
Melda Merve Tekcan
Satış yolu ile ortaklığın giderilmesinde açık artırma yapılır ve en yüksek teklifi veren yeri satın alabilir.
Hasim Özgül
Merhaba Melda hanım, ayni parsel üzerinde üç hissedarız. Tapum 10 dönüm üzeri fakat kullandigim alan 6 dönüm. Karşı taraf hakkıma tecavüz etmiş durumda. Hakkımı almam için nasıl bir yol izlemem gerekiyor. Ölçüp almam mümkün mü , yoksa dava mı açmam gerekiyor? Saygılarımla.
Melda Merve Tekcan
Merhaba,
Kadastrodan yer tespiti yapılmasını talep edebilirsiniz. Fazlaya ilişkin kullanımla ilgili olarak dava açabilirsiniz.