Çocuk İçin Ödenen Nafakanın Çocuğun Giderleri İçin Harcanmaması boşanan eşler açısından sorun oluşturmaktadır.
İştirak nafakası, boşanma ve ayrılık neticesinde velayet hakkı kendisine verilmeyen eşin, diğer eşe çocuğun eğitim ve bakım giderleri için gücü oranında ödediği nafakaya denir. Çekişmeli boşanma davalarında Mahkeme talep halinde nafakaya karar verebileceği gibi anlaşmalı boşanma davalarında düzenlenen protokol ile taraflar nafaka ödenmesi konusunda anlaşma sağlayabilirler.
Nafakasının Denetlenmesi
İştirak nafakasına karar verildikten sonra bu nafaka bedelinin ne şekilde harcandığına ilişkin olarak işlevsel ve etkin bir denetleme mekanizması ne yazık ki oluşturulmamıştır. Bu konuda Medeni Kanunda açık bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak nasıl ki nafakanın azaltılması için nafaka yükümlüsü dava açarak mahkemenin yeniden değerlendirme yapmasını talep edebiliyorsa aynı şekilde iştirak nafakasının amacına uygun kullanılmadığı ve bedelin esasında çocuğun ihtiyaçlarının üzerinde olduğu gerekçesi ile de bu davayı açmasının önünde bir engel bulunmamaktadır.
Yine tedbir veya iştirak nafakalarının denetlenmesi Medeni Kanun’un 338 ve devam eden maddelerinde yer alan “vasinin denetimi” hükümleri doğrultusunda bir incelemeye tabi tutulabilir.
Medeni Kanun’un 454. maddesine göre:
“Vasi, vesayet altındaki kişinin malvarlığını iyi bir yönetici gibi özenle yönetmek zorundadır. Vasi, yönetimle ilgili hesap tutmak ve vesayet makamının belirlediği tarihlerde ve her hâlde yılda bir defa hesabı onun incelemesine sunmakla yükümlüdür.”
Esasen iştirak nafakasına karar verilmesinin amacı çocuğun giderlerinin karşılanması olduğundan iştirak nafakası çocuğun malvarlığı değerlerinden sayılmaktadır. Bu nedenle de velayet hakkı kendisinde olan ebeveynin bu şekilde denetlenmesine imkan tanınması gerektiği kanaatindeyiz. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi yasal düzenlemede de uygulamada da buna yönelik aktif bir denetim mekanizması söz konusu değildir.